ساوالان پورت : هر 2 هفته 1 زبان به مرگ زبانی مبتلا می شود
چند سال پیش سازمان جهانی یونسکو طی گزارش علمی که با عنوان اطلس زبانی دنیا منتشر کرد خبر از مرگ 1 زبان در هر 2 هفته را داد.
برای مثال در گزارش مذکور در بخش ترکیه یونسکو خبر از خطر مواجه با مرگ زبانی 15 زبان و 3 زبان که به مرگ زبانی دچار گشته اند قابل مشاهده می باشد. در ترکیه طی سالهای گذشته زبانهای Ürgüpçe، Mlahso و İbihça تماماً به مرگ زبانی مبتلا شده اند و دیگر وجود خارجی ندارند. زبان های قاقاووزی در ائدرینه، زبان Turoyo در شهر ماردین و زبان Ladino در استانبول که به زبان اسپانیائی یهودی معروف می باشد در ترکیه با ریسک مرگ زبانی روبرو می باشند.
بنا به آخرین گزارشات سازمان جهانی یونسکو در دنیا 6 هزار زبان و لهجه وجود دارد که نیمی از این زبان و لهجه ها به علل مختلف از جمله عدم رسمیت و حمایت دولت ها با خطر مرگ زبانی مواجه می باشند، در سطح جهانی هر 2 هفته 1 زبان نیز به مرگ زبانی مبتلا می شود که بدون تردید می توان تابلوی وهیمی از وضعیت زبانی موجود در دنیا را متصورنمود. دولت ترکیه پس از سال 2002 اقدام به قبول تفاوتهای ائتنیکی، زبانی، دینی و ... موجود در ترکیه نموده و در این راه نیز قدم های متعددی را برداشته است که هر از چند گاهی نیز اخبار مرتبط با این روند مثبت ترکیه را در سایت اخبار اورمیه منتشر نموده ایم، در کنار ترکیه دولتهای عراق، افغانستان و ... نیز قدم های مثبتی را در جهت تحقق حقوق اقلیت های زبانی، ائتنیکی، دینی و ... موجود در جامعه خود نموده اند ولی متاسفانه دولت ایران تاکنون کوچکترین قدمی در راه تحقق هیچ یک از حقوق پایمال شده ملت ترک و دیگر گروههای ملی غیرفارس موجود در ایران ننموده و تماماً بر خلاف عرف منطقه اکنون نیز زبان اقلیت فارس زبان را بر زبان اکثریت جامعه که دارای زبان مادری غیر از زبان فارسی می باشند به عناوین مختلف از جمله زبان مشترک، زبان رسمی، زبان دولتی و ... تحمیل نموده است. متاسفانه بخش زبانهای موجود در ایران گزارش سازمان جهانی یونسکو دربرگیرنده واقعیت موجود در جامعه چندملیتی – چندزبانی ایران به هیچ وجه نمی باشد و نشان از رخنه گروههای مرکزگرای فارس زبان و پروپاگاندای وسیع مدیاهای گروههای مذکور از وضعیت زبانی – ائتنیکی گروههای مغلوب موجود در ایران می باشد.
سازمان جهانی یونسکو به سبب جلب نظر موقعیت زبانی و دنیائی متشکل از زبانها، فرهنگ ها، ائتنیک ها و ... مختلف با اعلام 12 فوریه به عنوان 'روز جهانی زبان مادری ' پس از سال 2000 اولین قدم را در جهت به رسمیت شناخته شدن زبان مادری به عنوان زیرپایه تعریف حقوق بشر برداشته است.
آیا زبان ترکی در ایران با خطر مرگ زبانی روبرو می باشد؟
بله، بدون کوچکترین تردیدی زبان ترکی در ایران به علت عدم رسمیت با خطر مرگ زبانی روبروست و عدم آفرینش آثار ادبی فاخر به زبان ترکی یکی از مهمترین نشانه های شروع پروسه مرگ زبان ترکی در ایران می باشد، در دیگر سو به علت عدم جایگیری زبان ترکی در سیستم آموزشی و تحصیلی ایران سبب مغلوبیت زبان ترکی در تقابل با زبان غالب فارسی گشته و گوئی دولت ایران به صورت سیستماتیک برنامه های استعمار زبانی را برای ژنوساید زبانی – فرهنگی هویت مردمان ترک و زبان ترکی به پیش می برد. زبان ترکی در صورت رسمی شدنش در ایران که اولین خواسته ملت ترک و تمامی فعالین ملی اش از هر طیف و گروه فکری می باشد بدون تردید می باید مورد حمایت مستقیم دولت ایران واقع شود تا از مرگ زبانی بگریزد، چون تنها رسمیت زبانها نمی تواند جلوی مرگ زبانی را بگیرد و تا زمانیکه دولتهای زیرساختهای لازم برای رشد و گسترش زبان های مغلوب را در جامعه فراهم نسازند حتی در صورت رسمیت زبانی بدون تردید زبان مغلوب در قیاس با زبان غالب در موقعیت فروتری واقع شده و رفته رفته با قوانین نانوشته به مرگ زبانی مبتلا می شوند. در کنار رسمیت زبان ترکی در ایران می باید دولت زیرساختهای لازم برای بهره وری از زبان ترکی به مانند امور اداری، رادیو تلویزیون، استخدام، روزنامه ها و مجلات، سیستم آموزشی و تحصیلی و ... را فراهم نماید تا زبان ترکی که پس از سلسله ترک و آزربایجانی قاجار مورد هجمه زبان غالب فارسی گشته بتواند بزید.
همه ساله روز جهانی زبان مادری در ایران نه برای پاسداشت روز رشد و توسعه زبانهای مادری گروههای مغلوب بلکه به سبب خطر مرگ زبانی و استمرار عدم تحقق اولیه ترین حقوق انسانی ملتهای تحت ستم ملی در ایران بزرگ داشته می شود، در این مابین سکوت معنی دار جامعه حاکم، مدیای مرکزگرا و اپوزوسیون فارس زبان در مورد پایمال نمودن اولیه ترین حقوق شهروندان ایران نیز خبر از تداوم به استعمار و استثمار کشیدن ملتهای تحت ستم در این جغرافیا دارد.
اومود اورمولو
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر