ساوالان پورت : خوانندگان محترم ، مصاحبه ای که پیش روی دارید مصاحبه وبسایت خبری ساوالان پورت با سخنگوی تشکیلات مقاومت ملی آزربایجان جناب آقای داود توران می باشد.
• برای شروع سوالاتم از شما به عنوان یک جامعه شناس ابتدا از بحث هویت و چگونگی شکل گیری آن در یک جامعه می خواهم وارد شوم و اینکه پروسه ی شکل گیری هویت بر مبنای چه مقوله هایی رشد می نمایند؟
بحث هویت یکی از مباحث اساسی در جامعه شناسی می باشد. در تعریف و چگونگی شکل گیری آن در یک جامعه با اینکه نظریه پردازان جامعه شناسی اتفاق قول ندارند، اما بطور کلی می توان شکل گیری هویت را به شکل زیر ترسیم کرد:
هویت مجموعه ای از ویژگی های مختص انسان است که در شکل جامعه خود را نمایان می سازد. عناصر تشکیل دهنده هویت را فرهنگ و زبان آن جامعه تشکیل می دهد. یعنی هر جامعه و اجتماع انسانی دارای ویژگیهای مختص خود می باشد که به آن جامعه هویت مشخص و جداگانه ای را می دهد. هویت کلیه شرایطی را در بر می گیرد که یک انسان و جامعه را از انسانها و جوامع دیگر جدا می سازد. اگر به مسئله هویت از لحاظ روانشاسی نگاه کنیم بایستی به مقوله شخصیت و هویت فرد پرداخت. هویت در برگیرنده ویژگیهای اجتماعی فرد می باشد، اما شخصیت بیشتر با خود فرد سر و کار دارد.
در پروسه شکل گیری هویت، فرد در جامعه می تواند خود را در مقابل چندین هویت ببیند. فرد به دلخواه خود یکی از این هویتها را انتخاب می کند. با اینکه فرد به دلخواه یکی از این هویتها را انتخاب می کند اما عواملی در این انتخاب تاثیر گذار هستند. فردی که در یک جامعه زندگی می کند، با الطبع از شرایط اجتماعی و آموزشی آن جامعه تاثیر پذبرفته و در تعیین و انتخاب هویت نقش اساسی بازی می کنند.
• تعریف هایی که از هویت و ملیت در جامعه ی ایران به عمل می آیند از چه تفاوت هایی برخوردار می باشند و کدامیک از تعریفهای ارائه شده به حقیقت نزدیک تر می تواند باشد.؟
جامعه ایران یکی از جوامعی است که در قرن بیستم با مسائل مدرن آشنایی پیدا کرده است. با ورود مدرنیته به جامعه ایران ساختار سیاسی این کشور دستخوش تحولات اساسی گردید. یک حکومت که مدعی مدرنیزاسون بود، با تکیه بر ملی گرائی افراطی فارس از تعریف هویت و ملیت نگاهی متفاوت برداشت کرد. حکومت پهلوی با شعار«ملت واحد، زبان واحد، دولت واحد» سعی بر یکسان سازی فرهنگی در ایران نمود. یک‌سان‌سازی فرهنگی در ایران معاصر، اصطلاحی است به این معنا که در ایران روندی وجود داشته و دارد که فرهنگ ملتهای ساکن در ایران را یکسان کند. در تعریف هویت و ملیت در ایران، مفاهیمی همچون هویت ایرانی و ملیت ایرانی بکار برده می شود. اما هدف از این هویت و ملیت تنها برگرفته از فرهنگ و تاریخ فارسها می باشد. ما در علم جامعه شناسی به چنین تعریفی بر خورد نمی کنیم. این تنها زائیده ی تفکر شونیستی در ایران می باشد. در این صورت بجز فارسها کسی ایرانی محسوب نمی شود. اما اگر ایران را مجموعه ی از ملتهایی که دارای هویتهای مستقل ( زبان، فرهنگ، تاریخ) از همدیگر هستند و در جغرافیایی بنام ایران زندگی میکنند در نظر بگیریم، آنوقت ما تعریفی نزدیک به واقعیت را ارئه کرده ایم.
• اگر بخواهیم تعریفی از ملت داشته باشیم تعریف حقیقی ملت را در چه فاکتورهایی باید جستجو کرد. ؟
سازه های تشکیل دهنده ملت با اینکه از جامعه ی به جامعه دیگر متغیر هستند، اما در کل می توان تعریف ملت را چنین ارائه کرد: مجموعه ای از انسانهایی که دارای مشترکاتی همچون نژاد، زبان، مذهب، تاریخ، قوانین، سنت ها و آداب و رسوم بوده و در یک جغرافیای خاصی زندگی می کنند. برای تامین احتیاجات اقتصادی خود یک اجتماع انسانی را تشکیل می دهند. همچنین ملت دارای یک فرهنگ مشترک بوده و دارای حافظه ی تاریخی مشابه نیز می باشد.
اگر به فاکتورهای تشکیل دهنده ملت نگاه کنیم می بینیم که ملت:
1- دارای یک زبان مشترک،
2- دارای گذشته ی تاریخی مشترک،
3- اعتقاد به زندگی مشترک در آینده،
4- روحیه ی و حس اتحاد ما بین اعضای آن اجتماع،
5- لازمه ی فرهنگ مشترک در اجتماع می باشد.
• اصولا به نظر شما حرکت ملی آزربایجان در مجامع بین المللی چگونه باید خود را تعریف و شناسانده و بقبولاند ؟
حرکت ملی آزربایجان با اینکه دارای گذشته ی تاریخی نه چندان دور به لحاظ مطالبات امروزینش نمی باشد، با این همه بنظر بنده توانسته هم در آزربایجان و هم در جامعه ی جهانی برای خود جایی را پیدا کرده و از خود تعریفی ارائه دهد. اما البته که این تعریف و شناساندن هنوز از خواسته ی ما دور می باشد. بنابراین حرکت ملی آزربایجان بایستی دنبال راهکارهای اساسی باشد که بتواند حرکت خود را به عنوان یک حرکت رهایی بخش و آزادی خواه به جهانیان بقبولاند.
برای شناشاندن و قبولاندن حرکت ملی آزربایجان نزد افکار عمومی و مجامع بین المللی بایستی از گذاره های حاکم بر آنها استفاده کرد. اولین گذاره مقبول بین جوامع جهانی مسئله حقوق بشر است. حرکت ملی آزربایجان هم رابطه تنگاتنگی با مسئله حقوق بشر دارد. اگر ما بتوانیم از مسئله حقوق بشر در شناساندن حرکت ملی آزربایجان استفاده کنیم، خواهیم توانست موفقیت بیشتری داشته باشیم. گذاره دیگر استفاده حرکت ملی آزربایجان از بحث حق تعیین سرنوشت ملی می باشد. یعنی انسانها این حق را دارند که در رابطه با آینده خود، نوع زندگی جمعی و انتخاب ساختار حکومتی خود تصمیم بگیرند. حرکت ملی آزربایجان اگر از این مقوله برای شناساندن خود استفاده کند، راحتر می تواند به خواسته ها و اهداف خود نزد مجامع بین المللی دست یابد.
• عبارت حق تعیین سرنوشت عبارتی است که تشکیلات مقاومت ملی آزربایجان از آن به عنوان ادبیات سیاسی استفاده می کند.در باره ی این موضوع و علل انتخاب این ادبیات سیاسی از طرف تشکیلات مقاومت ملی را توضیح دهید.؟
حق تعیین سرنوشت ملی یگی از مباحث جوامع مدرن می باشد که تاریخ آن به دوره ی روشنگری در اورپا بر می گردد. در آن تاریخ از آزادی حق تعیین دین سخن به میان آمده است. این دیدگاه در ادبیات سیاسی به این معنا است که ملتها حق تعیین سرنوشت خود را دارند. دیدگاه اندیشمندان سیاسی در باره آزادی و اراده انسان این است که بشر به صرف بشر بودن دارای حقوق بنیادی است که به هیچ بهانه ای نمی توان آن را نقض کرد مظهر این حقوق بنیادی آزادی و خود مختاری است. معنای آزادی این است که مردم بتوانند سرنوشت خویش را به دست خویش تعیین نمایند. حق تعیین سرنوشت یکی از اصول پایه شناخته شده طی نیم قرن اخیر است، بطوری که بسیاری آن را به مثابه عناصر اساسی مشروعیت تلقی می نمایند. دیوان دادگستری در جریان بررسی قضیه دیوار حائل (2004) با تایید نظر قبلی خود در سال 1971، این اصل را به عنوان یکی از اصول اساسی و پایه حقوق بین الملل معاصر شناخته است و تعهد کشورها را به آن از نوع تعهد عام تعبیر کرده است. علت اینکه تشکیلات مقاومت ملی آزربایجان حق تعیین سرنوشت ملی را بعنوان ادبیات سیاسی خود انتخاب کرده از دو لحاط حائز اهمیت است. اگر از دیدگاه داخلی به این مسئله بنگریم، تشکیلات مقاومت ملی آزربایجان بر این اعتقاد است که برای رهایی ملت ترک آزربایجان لازم نیست یک تشکل سیاسی در چارچوب قالبهای تعریف شده حرکت کند. تشکیلات مقاومت ملی آزربایجان بر این باور است که ملت ترک آزربایجان اگر شعور سیاسی و اجتماعی خود را که در طول تاریخ آنرا دارا بوده اند، بدست آورند می توانند نوع زندگی و آینده خود را رقم زنند.
• چه راهکارهایی را برای بالا بردن قدرت همفکری و همکاری در بین تشکیلاتها و طیف های مختلف حرکت ملی آزربایجان مناسب می دانید.؟
تشکیلات مقاومت ملی آزربایجان از بدو تاسسیس خود و بر پایه ی اصول تعریف شده اش در مرانامه تشکیلات خود را جزئی از حرکت ملی آزربایجان دانسته و به تامل با دیگر تشکیلاتهای سیاسی اهمیت قائل است. در بخش تاکتیکهای تشکیلات چنین امده است: «تشکیلات مقاومت ملی آزربایجان خود را جزئی از حرکت ملی آزربایجان محسوب و برای ایجاد هماهنگی و اتفاق بین تشکل ها و لایه های حرکت ملی تلاش خواهد نمود. » ما برای رسیدن به اهداف حرکت ملی آزربایجان چاره ای جز همفکری و همکاری بین تشکلهای سیاسی فعال نداریم. تشکیلات مقاومت ملی آزربایجان سعی در هر چه پایین آوردن اختلاف نظرهای حاکم ما بین تشکیلاتهای سیاسی است. اگر بتوانیم اختلاف نظر و سلیقه ها را به پایین ترین سطح برسانیم و فضای گفتگو ما بین تشکیلاتها را ایجاد کنیم، خواهیم توانست اتحاد تشکیلاتها را بالا ببریم. ما هدف مشترکی بنام «آزربایجان» داریم. برای همین با تعریف منافع ملی آزربایجان، تشکیلاتهای سیاسی فعال در حرکت ملی می توانند از طریق گفتگو مسائل ما بین که مسائلی نه چندان جدی نیستند حل نموده و در عرصه جهانی بعنوان یک نیروی قدرتمند در آزربایجان ظاهر شوند.
• نقاط قوت و ضعف تشکیلات های موجود در چه فاکتورهایی نهفته است و راه های موجود برای برون رفت از مشکلات و هر چه سیستماتیکی و دینامیکی شدن مبارزات ملی مان چیست.؟
هر تشکیلات سیاسی با تعریف خط مش میدان فعالیتی خود در پی آن است که هم به اهداف تعریف شده اش رسیده و هم قدرت تشکیلاتی خود را بالا ببرد. اگر از لحاظ آسیب شناسی سازمانی به تشکیلاتهای فعال در حرکت ملی آزربایجان نظر افکنیم، می بینیم که تشکیلاتهای سیاسی آزربایجان بدلیل دارا نبودن تجربه لازم سازمانی در پیشبرد اهداف خود با سختی هایی روبرو هستند. دلیل این هم البته بر می گردد به فضای بسته سیاسی در ایران.
ضعف تشکیلاتهای سیاسی آزربایجانی می توان هم از جهت سازمان یابی و هم از جهت بسیج نمودن بررسی کرد. همانطور که گفتیم تشکیلاتهای آزربایجانی بدلیل دارا نبودن تجربه لازم سیاسی و سازمانی با مشکلات سازمان یابی و سازمان دهی روبرو هستند. از طرف دیگر قدرت بسیج همکانی را بدلیل فضای سنگین سیاسی در ایران نیز دارا نیستند. اما تسکیلاتهای سیاسی آزربایجانی با اینکه تاریخ تاسیس شان زیاد نمی باشد، در اندک زمانی توانسته اند بسته به شرایط و پتانسیلها، خودشان را سازماندهی کنند. البته یادآوری این نکته لازم است که تشکیلاتهای آزربایجانی تنها متکی به ملت ترک و فعالین ملی آزربایجان بوده و از حمایت قدرتهای جهانی بهره مند نیستند.
• چندی است که شاهد فعالیت آشکار بعضی از اعضای تشکیلات مقاومت ملی من جمله شخص جناب عالی در خارج هستیم. تشکیلات مقاومت ملی تا چه حدی موفق به پیشبرد برنامه های خود در خارج شده است.؟
تشکیلات مقاومت ملی آزربایجان هر ساله برای پیشبرد برنامه های سالیانه خود برنامه ریزی می کند. فعالیت این تشکیلات مبتنی بر اصول مخفی و نیمه علنی می باشد. تشکیلات مقاومت ملی از سال 1385 تا سال 1390 هم در داخل و هم در خارج استراتژی فعالیت مخفی را دنبال میکرد. اما در این اواخر بر ساسا ارزیابی شرایط منطقه ای و تحلیل شورای مرکزی و کمیته های تشکیلات بر آن شدیم که از فعالیت مخفی به فعالیت نیمه علنی در خارج روی آوریم. بنده بعنوان سخنگوی رسمی تشکیلات مقاومت ملی آزربایجان و آقای بابک چلبیانلی بعنوان مسئول روابط عمومی و ارگان خبری تشکیلات مقاومت ملی آزربایجان (آرازنیوز) انتخاب شدیم.
در این مدت توانستیم در خارج تشکیلات مقاومت ملی را بعنوان یک تشکیلات سیاسی فعال در عرصه حرکت ملی هم به هم میهنانمان در خارج و هم در نزد کشوربرادر ترکیه و دیگر کشورها بشناسانیم. البته هنوز ما راه سخت و مشقت باری برای پیشبرد اهداف تشکیلاتی در خارج پیش رو داریم.
• تفاوت میان جنبش های پوپولیستی و جنبش های سازمانی و تشکیلاتی چیست و جایگاه حرکت ملی آزربایجان در بین این دو نوع جنبش را چگونه ارزیابی می کنید؟
جنبشهای پوپولیستی، حرکتهایی زود گذر هستند که فاقد برنامه های دراز مدت می باشند. در برهه هایی از زمان می توانیم برای تحقق اهدافمان از این تاکتیک استفاده کنیم. اما این تاکتیک جوابگوی تمام فصلها نیست. اما جنبش سازمانی و تشکیلاتی یک حرکت دارای اهداف و برنامه های دراز مدت بوده که لازمه رسیدن به آنها نیازمند برنامه ریزی دقیق می باشد. در اصل ما می توانیم حرکت پوپولیستی را یکی از برنامه های تشکیلاتی نیز تحلیل کنیم. یعنی یک تشکیلات در برهه از زمان حتی می تواند نیازمند حرکت پوپولیستی نیز باشد. اما همانطور که گفتیم جنبش پوپولیستی تنها در مدت زمان کوتاهی می تواند جوابده باشد. در گذر به مرحله سازمان یابی و سازمان دهی جنبشهای پوپولیستی قدرت تاثیرگذاری خود را از دست می دهند. برای اینکه این جنبشها بتوانند هم قدرت تاثیر گذاری و بقا خود را حفظ کنند، نیازمند سازمان یابی متشکل هستند. بنظر من اکنون در فضای سیاسی حاکم بر حرکت ملی آذربایجان، رفته رفته ادبیات تشکیلاتی و سازمان یابی گسترش پیدا می کند.
• از اینکه دعوت وبسایت خبری ساوالان پورت را برای مصاحبه قبول کردید از شما کمال تشکر را دارم و از طرف تمام دستندرکاران وبسایت برای شما آرزوی موفقیت داریم. در پایان مصاحبه اگر سخنی با خوانندگان محترم وبسایت دارید بفرمائید.
من هم از طرف تشکیلات مقاومت ملی آزربایجان، ازدست اندرکاران وبسایت خبری ساوالان پورت که در فضای بسته ایران فعالیت می کنند تشکر نموده و برایشان آرزوی موفقیت دارم. آخر سخنم به تمام فعالین آزربایجانی آشکارا می گویم که هدف همه ی ما آزربایجان است. برای رهایی و پیروزی حرکت ملی آزربایجان چاره ای جز همدلی و همکاری با همدیگر نداریم.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر