زامان حقیقتین
قونشولوغون‌دادیر. زامان حقیقتی اونودولماغا قویمور. آذربایجان ادبیاتین‌دا بیر مظاهیر
داشقین حقیقتی وار. ائل شاعری مظاهیر
داشقین بورسون‌لو قریبه طالع یاشاییب، حیاتی محرومیتلر ایچین‌ده کئچیب. مظاهیر حمزه
اوغلو آخوندوو ۱۹۰۹-جو ایلده ترتر رایونونون بورسون‌لو کندین‌ده آنادان اولوب.
شاعرین آتاسی مشه‌دی حمزه ترتر رایونونون بورسون‌لو کندین‌ده ساییلیب-سئچیله‌ن
آداملاردان بیری اولوب.
او، بیر مدت
خیردا تیجارتله مشغول اولوب، سونرالار تیجارتین داشینی آتیب. اکین‌چی‌لییه کئچیب.
مشه‌دی همزه همیشه ساده اینسانلارین حاقلارینی قورویوب، کاسیب-کوسوبا ال یئتیریب.
ائله بو خصوصیتلرینه گؤره جاماات آراسین‌دا بؤیوک حؤرمت قازانمیش‌دی. او، یئنی
قورولوشو دستکله‌یه‌نلردن ایدی. ایگیرمینجی ایللرده مشه‌دی همزه تانینمیش بولشئویک
هوسو هاجییئوی مدافعه ائتدیی اوچون پارتییا سیرالارین‌دان خاریج اولونور و بیر مدت
سونرا حبس ائدیلیر. آز سونرا حبس‌دن آزاد ائدیل‌سه ده مشه‌دی همزه ۳۷-جی ایل رئپرئس‌سییاسین‌دان خلاص اولا
بیلمیر. همین دؤورده او، آغدام‌دا پامبیق بیرلیینین مودیری ایشلییرمیش. ۱۹۳۸-جی ایل مارت آیینین ۵-دن ۶-نا کئچه‌ن گئجه اونو گولللییرلر.
گنج یاشلارین‌دا
آتاسیز قالان مظاهیر ین حیاتینی بؤیوک وطن محاربه‌سی دییشیر. محاربه باشلایان کیمی
مظاهیر کؤنول‌لو اولاراق اوردو سیرالارینا
قبول اولونماق اوچون اریزه یازیر. حربی تلیم کئچدیک‌دن سونرا سووئت اوردوسونون
ترکیبین‌ده ایرانا گؤندریلیر. اوردا قالدیغی مدت‌ده جنوبی آذربایجانا عایید خئی‌لی
شئیر یازیر، آشیق حسین جاوانلا تانیش اولور، ائل مجلیسلرین‌ده شاعر آشیقلارلا
دئییشیر. تانری اونا شاعرلیک ایستعدادی بخش ائتمیش‌دی، محاربه‌نین قیزغین چاغلارین‌دا
بئله مظاهیر داشقینین تبی داغ چایی کیمی جوشوب-چاغلاییر.
۱۹۴۲-جی ایلین فئورالین‌دا مظاهیر ین خیدمت
ائتدیی حیسه‌نی اؤن جبهه‌یه یوللاییرلار. همین ایلین ایولون‌دا کالمیکییا مسسر-این
آرزگیر شهری یاخینلیغین‌دا آلمانلارلا دؤیوش‌ده اسیر دوشور و او گون‌دن مشققت‌لی
گونلر باشلاییر. گئورگیئوسکی، زاپوروژیئ، دنئپروپئترووسک و کراکوو شهرلرین‌ده‌کی
حربی دوشرگه‌لرده اسیرلیک حیاتی یاشاییر... او یئرلر اؤلوم دوشرگلری‌دی و تالئیین
لابیرینتینه دوشه‌ن مظاهیر صاباح اونو نه
گؤزلییردی، بیلمیردی.
۱۹۴۳-جو ایلین فئورالین‌دا منزیل قرارگاهی
پولشانین یئدلینو شهرین‌ده یئرلشه‌ن آذربایجان لئگیونئرلرینین حربی حیسه‌سینه
گؤندریلیر. ۱۹۴۳-جو ایلین آپرئلین‌ده ۸۱۸-جی باتالیونون یئدلینو شهرین‌ده‌کی
موسیقی تاقیمینا کومان‌دیر تعیین ائدیلیر. ۱۹۴۳-جو ایلین مایین‌دا بئرلین‌ده
آذربایجان خالق جومهوریتینین ۲۵ ایللیک یوبیلئیینه حصر اولونموش
ییغین‌جاق‌دا اونون رهبرلیک ائتدیی موسیقی تاقی‌می ییغین‌جاق ایشتیراک‌چیلاری
قارشی‌سین‌دا کونسئرت پروقرامی ایله چیخیش ائدیر. داها سونرا بئرلین‌ده نشر
اولونان «آذربایجان» قزئتینین ادبی موخبیری وظیفه‌سینه کئچیریله‌ن مظاهیر آخوندوو شئیرلرینی آشیق مظاهیر و داشقین ایمزاسییلا چاپ ائتدیریردی. اونون
شئیرلرینه بستلنمیش ماهنیلار ایلک دفعه ۱۹۴۳-جو ایل نویابرین ۶-۸-ده آذربایجان‌لیلارین بئرلین‌ده
کئچیریله‌ن بیرینجی قورولتایین‌دا سسلنمیش‌دی.
مظاهیر داشقینین آتاسی سووئت قورولوشونا صادق آدام
اولسا دا بو سیستئم اونو گولللمیش‌دی و محض بونا گؤره مظاهیر سووئت سیستئمینه، ایستالینه نیفرت ائدیردی. بو
نیفرت اونون شئیرلرین‌ده ده آچیق-آشکار اؤزونو گؤستریردی:
من بیر قولام،
یئریم آلتون، سویوم گوموش، اؤزوم آج ،
آتام محکوم،
آنام ساییل، ائلیم چؤره‌یه مؤهتاج.
دیل یارانیب
دانیشماغا، من دانیشا بیلمیرم،
یار سینه‌می،
آچ قلبی‌می، جیر وره‌م‌دیر، وره‌م !
کورامالتک
سورونمک‌دن، سؤیله، وارمی بیر معنا؟
نه واختاجان
چؤرک اوچون گیریم هر آلچاق دونا؟!
من اینسانام،
قلبیم واردیر، کسکین زکام، عقلیم وار.
بس دئییل‌می
چینیمیزی یاغیر ائتدی بو یادلار!
نه قدر کی،
حاکم‌لیک وار، مهکوملوق وار، من وارام،
ظلمه قارشی
اوسیانکارام، ازیل‌سه‌م ده، سوسمارام !!!
مظاهیر آخوندوو لئگیونئرلر اوچون تاسیس اولونان «III درجه‌لی بورونج مئدال»آ لاییق گؤرولوب. ۱۹۴۳-جو ایلین آخیرین‌دا موسیقی تاقی‌می
آذربایجان‌لی لئگیونئرلرین قالان حیسه‌سی ایله بیرلیک‌ده فران‌سایا کؤچورولوب. ۱۹۴۴-جو ایلین مارتین‌دا داشقین یئنی‌دن
تشکیل ائدیلمیش مدنیت شعبه‌سینین رهبری سئچیلیب. ۱۹۴۴-جو ایلین مایین‌دا او، تحصیلینی
تکمیللش‌دیرمک مقصدی ایله پوتس‌دام تبلیغات مکتبینه گؤندریلیب و همین ایلین
دئکابرین‌دا اونا آلمان اوردوسونون فئلدفئبئل روتبه‌سی وئریلیب. محاربه‌نین
سونلارینا یاخین ایتالییانین پیاچئنزا شهرین‌ده چیخان «بیزیم دؤیوش ورقه‌سی» متبو
اورقانی ایله امکداش‌لیق ائدیب.
بؤیوک وطن
محاربه‌سی باشا چاتان‌دا مظاهیر داشقین
اؤز خاهیشی ایله وطنه قاییتماق آرزوسون‌دا اولدوغونو بیلدیریر، ۱۹۴۶-جی ایلده اسیرلیک‌دن خلاص اولور.
یئگانه آرزوسو دوغما کندینی و آناسینی گؤرمک ایدی.
چوخ تأسف کی،
وطنه قایی‌دان مظاهیر داشقینا نه آناسینی،
نه ده کندینی گؤرمه‌یه ایمکان وئرمیرلر. ائولرینه چاتماغا آز قالمیش اونو یئنی‌دن
حبس ائدیب مینگچئویره، سونرا باکی هبسخاناسینا، اورادان دا اولجه قورکی ویلایتینه،
داها سونرا سیبیره گؤندریرلر. ۲۳ ایول ۱۹۵۶-جی ایله قدر سیبیرده سورگون‌ده اولور.
مظاهیر داشقین سورگون‌ده اولارکه‌ن صمد وورغونلا
آلئکساندر فادئیئو بؤیوک چتین‌لیکله اونو آختاریب تاپمیش‌دیلار و بو گؤروش سورگون‌ده
اسیر حیاتی یاشایان شاعر اوچون بؤیوک سادت ایدی. بو گؤروش‌دن سونرا اونون یاشاماق
هوه‌سی اؤزونه قایی‌دیر. اونون سورگون‌دن آزاد ائدیلمه‌سین‌ده صمد وورغونون بؤیوک
رولو اولوب. صمد وورغون اونا «آشیق قارداشیما» آدلی شئیر ده یازیب. دئیی‌لنه گؤره
سیبیردن بیردفه‌لیک خلاص اولوب وطنه قایی‌دان مظاهیر داشقین بیرباشا یازی‌چیلار بیرلیینه گلیب صمد
وورغونو خبر آلیر. آلدیغی خبردن سارسیلیر. صمد وورغون آرتیق بیر نئچه آی ایدی کی،
دونیادان کؤچموش‌دو...
مظاهیر داشقین وطنه قاییتدیق‌دان سونرا آذربایجان
رئسپوبلیکاسی خالق یارادیجی‌لیغی ائوین‌ده ایشتاتدانکنار مئتودیست، اؤمرونون
سونونادک ایسه گنجه رایونلاراراسی خالق یارادیجی‌لیغی ائوین‌ده فولکلور شعبه‌سینین
مودیری وظیفه‌لرین‌ده چالیشیب. ۱۹۷۹-جو ایل اوکتیابرین ۳۱-ده وفات ائدیب و بورسون‌لو کندین‌ده
دفن اولونوب.
او، خالق طرفین‌دن
سئویلیردی، شئیرلری دیللر ازبری‌دی. ائله بیر ائل شن‌لیگی اولمازدی کی، اوردا مظاهیر
داشقینین شئیرلری اوخونماسین. اونون
یازدیغی قوشما، تجنیس، گرای‌لی، دیوانی، قزل، موخممسلر خالق روحون‌دان
قایناقلانیردی و اونا گؤره ده ساده اینسانلار بو ائل شاعرینین شئیرلرینی سئوه-سئوه
اوخویوردولار.
بو یازینی
یازمازدان اول اونون اثرلرینین تبلیغی ایله مشغول اولان یاخین قوهومو، اؤزو ده
بدیعی یارادیجی‌لیقلا مشغول اولان موباریز دؤزوم‌لو ایله گؤروشدوک. موباریز معلم ۲۰۰۹-جو ایلده مظاهیر داشقینین ۱۰۰ ایللیک یوبیلئیینین کئچیریلمه‌سینه
نایل اولوب، اونون اثرلرینی نشر ائتدیریب، اونا «دیانت» آدلی بؤیوک پوئما حصر
ائدیب. نظامی موزئیین‌ده «مظاهیر داشقین»
فوندونون یارادیلماسی بیرباشا اونون امیینین نتیجه‌سی‌دیر. موباریز معلم‌دن
اؤیرندیک کی، مظاهیر داشقینین قارداشی
واهید آخوندوو دا یارادیجی آدام‌دیر. مشهور «بو، ناخچیوان‌دیر» ماهنی‌سینین مؤلفی
اودور.
مظاهیر داشقین دونیادان اینجیمیش آداملارین شاعری
ایدی...
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر