۱۳۹۰ بهمن ۱۶, یکشنبه

"آزه‌ربايجان رئسپوبليكاسي"ندان "قوزئي آزه‌ربايجان تورك جومهورييه‌تي"نه_ مهران باهارلی

١٩١٨ده آراز`ين قوزئيينده عوثمانليلارين گيريشيم و كؤمه‌يي ايله قورولان دئوله‌ت، رسمي اولاراق "آزه‌ربايجان خالق جومهورييه‌تي" آدلانديريلميشدي. بوندان اؤنجه او بؤلگه ائتنيك و جوغرافي آزه‌ربايجان اولسا دا، سيياسي بير بيريم اولاراق آزه‌ربايجان آدلانميردي. عوثمانليلارين – خليل پاشا`نين- بو آدي سئچمه‌كده‌ن آماجي، عئيني دؤنه‌مده گونئي آزه‌ربايجاندا مجد السلطنه افشار اورومي واليلييينده قوردوقلاري حاكيميييه‌تين- عوثمانلييا قوشولمازسا- آزه‌ربايجان خالق جومهورييه‌تي ايله بيرله‌شمه‌سينين يولونو آچماقدي.

عوثمانليلارين آراز`ين قوزئييني سيياسي اولاراق ايلك كز آزه‌ربايجان آدلانديرمالاري، چوخ دوغرو و اوزاق گؤروشلو بير اؤنله‌م، آنجاق اكسيك ايدي. اونلار ايلك باشدان يئني قورولان جومهورييه‌تي "قوزئي آزه‌ربايجان تورك جومهورييه‌تي" آدلانديرمالي ايديله‌ر. او زامان، بونو ياپماغا گوج و يئتگيله‌ري ده واردي. بئله‌جه هم ائتنيك آزه‌ربايجان`ين ايكييه بؤلوندويو گرچه‌ييني وورقولاميش اولارديلار، هم ده قوزئي و گونئيده ياشاماقدا اولان عئيني خالقين تورك اولان ميللي كيملييني، داها سونرالار روسييا و ايران طره‌فينده‌ن آزه‌ري و آزه‌ربايجانلي`يا ده‌ييشديريلمه‌سي و يوخ ائديلمه‌سينين اؤنونو كسميش اولارديلار. آنجاق بو تاريخي فورصه‌ت الده‌ن قاچيريلدي و سوويئتله‌رين قورولماسي ايله "آزه‌ربايجان خالق جومهورييه‌تي" بو كز "آزه‌ربايجان رئسپوبليكاسي" آدلانديريلدي.

سوويئتله‌ر چؤكونجه آزه‌ربايجان رئسپوبليكاسي آدينين "قوزئي آزه‌ربايجان (تورك) جومهورييه‌تي" بيچيمينده دوزه‌لتمه‌سي اوچون يئني تاريخي بير فورصه‌ت يارانميش اولدو. آنجاق بو سفه‌ر ده بو فورصه‌ت يؤنه‌تيجيله‌رين روسييانين اوزون سوره‌لي سؤمورگه‌چي سيياسه‌تله‌رينده‌ن ائتگيله‌نمه‌له‌ري و ميللي آچيدان كيمليكسيزله‌شمه‌سينده‌ن دولايي قاچيريلدي. كيمسه بئله بير گيريشيمده بولونمادي و ياپيلماسي گره‌كدييي ده قامو اويوندا تارتيشيلماغا آچيلمادي.

سون دؤنه‌مده ايراندا تورك ميللي بيلينجله‌نمه‌سينين يوكسه‌ليشه گئچمه‌سي و گونئي آزه‌ربايجاندا ميللي دئموكراتيك ساواشيمينين گوجله‌نمه‌سينه قوشوت اولاراق، ايران ايسلام جومهورييه‌تي و پان ايرانيست گوجله‌ر، آزه‌ربايجان رئسپوبليكاسينا قارشي تهديد و سالديرقان توتوملاريني آرتيرميشلاردير. بو دوغرولتودا ولي-يي فقيه علي خامنه‌يينين اؤزونون قوندارديغي ايران-ي شومالي ويا قوزئي ايران دريمي (تئرميني) فارس سيياسي اده‌بيياتينا داخيل ائديلميشدير. ساورولان بو تهديد و سالديرقان توتوملار دوغرودان آزه‌ربايجان رئسپوبليكاسينين وارليغيني هده‌ف آلميشدير.

دوروم بؤيله ايكه‌ن، گئچه‌ن يوزايلده ايكي كز الده‌ن قاچيريلان فورصه‌ت بير يول داها ياخالانميش و ياپيلان تاريخي يانليشليغين دوزه‌لتيلمه‌سينه اويقون و الوئريشلي اورتام يارانميشدير. بوگون آزه‌ربايجان رئسپوبيكاسينين رسمي آديني "قوزئي آزه‌ربايجان (تورك) جومهورييه‌تي"نه ده‌ييشديرمه‌نين تام زامانيدير.

آزه‌ربايجان رئسپوبليكاسي بو گيريشيمي تكجه ايران`ي سيخيشديرماغا يؤنه‌ليك، گؤسته‌رمه‌ليك بير مانئورا و گئچيجي پيروپاقاندا آراجي دئييل، تاريخي بير يانليشليغي دوزه‌لتمه‌ك و تاريخين اؤنونو آچان بير گيريشيم اولاراق گؤرمه‌ليدير. بورادا ديققه‌ت ائديلمه‌سي گره‌كه‌ن باشقا اؤنه‌ملي بير قونو، "رئسپوبليكا" آديندان قورتولما و شيمالي كلمه‌سي يئرينه "قوزئي" كلمه‌سينين ايشله‌ديلمه‌سي گره‌كليليييدير. "رئسپوبليكا" كلمه‌سي روسييا سؤمورگه‌چيلييينين قالينتيسي و فارسجادان آلديغيميز عره‌بجه "شيمالي" كلمه‌سي، فارس بويوندوروغونا گيرمه‌نين بليرتيسيدير. بونلارين هر ايكيسي ايسه توركلوكده‌ن قاچمانين گؤسته‌رگه‌سيدير. بو دورومدا ياپيلماسي گره‌كه‌ن ايش، "آزه‌ربايجان رئسپوبليكاسي" آدينين، "شيمالي آزه‌ربايجان رئسپوبليكاسي"نا دئييل، "قوزئي آزه‌ربايجان (تورك) جومهورييه‌تي"نه ده‌ييشديريلمه‌سيدير.

بو آرادا گونئي آزه‌ربايجان تورك سيياسي تشكيلات و شخصييه‌تله‌رينين بيرگه رسمي بيلديريله‌ر يايينلاياراق آزه‌ربايجان رئسپوبليكاسينين رسمي آدينين "قوزئي آزه‌ربايجان (تورك) جومهورييه‌تي"نه ده‌ييشديريلمه‌سي گيريشيمينه دسته‌ك وئرمه‌له‌ري و داهاسي بو گيريشيمين ياپيلماسيني آزه‌ربايجان رئسپوبليكاسيندان آچيقجا ايسته‌مه‌ليديرله‌ر.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر