بشر اؤولادی آزاد دوغولدوغو کیمی آزاد دا یاشاماق ایستییر. آزادلیغین دیری تکجه آزاد فعالیت، دوشونجه سربست‌لیگی و حرکتله محدودلاشا بیلمز. چونکی آزادلیق آنلاییشی داها چوخ آزاد دوشونمک و حرکت سربست‌لیگی طلب ائتدیی حال‌دا، آزاد دوشونجه‌نین گئرچکلشمه‌سی اوچون آزاد اقتصادیات و اونون گوج‌لو تأمیناتی اولمالی‌دیر. اقتصادی تأمینات و اوغورو دوغران ایسه لیبئرال دیرلردیر. لیبئرال دیره صاحب چیخان دؤولتلرین سایینین آرتماسی معاصر تئندئن‌سییالار یاراتماق‌دادیر.
اصلین‌ده، دونیادا لیبئرال دیرین داها چوخ سوسیاللاشماسی سوسیال احتیاجلارلا باغلی‌دیر. چونکی ایسته‌نیله‌ن سوبیئکتیو و یا ائکلئکتیک ایدئیا ترفدار قازانماییب‌سا، دئمک، ساده‌جه اونو ان یاخشی حال‌دا گؤزل فیکیر آدلان‌دیرماق اولار. همین گؤزل فیکیر داها اینسانی و سوسیال قروپلاری اؤز اطرافین‌دا کونسئنتراسییا ائده بیلمه‌یه‌جک‌سه، او زامان اونون یاشاماق مدتی ده چوخ قیسا اولاجاق. اونا گؤره، اینسانلارین آزاد فیکری کیمی اونلارین آزاد اقتصادی فعالیتی اؤنه چیخیر. اقتصادی آزادلیق جلبئدیجی‌لیگی اینسانین معنوی احتیاجلاری ایله یوخ، اونون معنوی یوکسلیشی اوچون اوغورلارلا داها چوخ آسسوسیاسییا اولوندوغو اوچون واجیب‌دیر. اما کئچمیش سووئت دوشرگه‌سی لیبئرال اقتصادیات‌دان اوزاق پلان‌لی اقتصادیات اوزرین‌ده برقرار اولموش‌دو. اینسان هر شئی نامینه ایستیسمار اولون‌سا دا، اینسان نامینه هئچ بیر شئیین ایستیسمارین‌دان دانیشماق مومکون دئییل‌دی. اؤز امیینین تام قارشی‌لیغینی آلا بیلمه‌یه‌ن و آزاد بازاردان دانیشماغین مومکون اولمادیغی جمعیت‌ده دؤولت اینسانلارا آتا اولاراق آشیلانیردی. دؤولت سنین اوزین‌دن دوشونور، دؤولت سنین اوزین‌دن ائدیر و س.. اینسانا خوش گلن و اونو «آتا» قایغی‌سی احاطه ائد‌ن دؤولتین نه ائتمه‌سی و نئجه ایداره ائتمه‌سی همین هامی وطنداشی هئچ دوشون‌دورمه‌دی ده. چونکی او، یئرسیز و سوسماسی تاپشیریلان ایمتیازلاردان یارارلانیردی. کوم‌مونیزم سیستئمین‌ده وطنداش-دؤولت موناسیبتلرینی فوتورولوق پیتئر دراکئر اؤزونه مخصوص تصویر ائدیر: «کوم‌مونیزم بیر اقتصادی سیستئم اولاراق چؤک‌دو. سروت یاراجاغی تق‌دیرده سفالت یارات‌دی. اقتصادی کئیفیت یئرینه، داها اول بنزری گؤرولممیش اقتصادی ایمتیازلارا قوووشان مأمورلارین نومئنکلاتوراسینی یارات‌دی.« بئله مأمور نومئنکلاتوراسی قاپالی سیستئمین اوستونلوکلرین‌دن دانیشیر و اونون ایدئولوژی ایشتامپینی اجتماعی شعورا حاکم کس‌دیریردی. بئله ایمتیازلار سیستئ‌می وطنداشی وینت، دؤولتی ایسه مؤهکه‌م سیستئم کیمی قله‌مه وئریردی. اصلین‌ده، ایمتیازلارین لیمیت تانیمادان اوزانماسی دؤولتین وطنداشا یؤنه‌لیک بیرباشا و دولایی سوبسیدیالاشما سیاستینین نتیجه‌سی ایدی. دؤولتین اجتماعی وسایتلرینین ایداره ائدیلمه‌سینین سورغوسو و هئسابات‌لی‌لیغی اولموردو. چونکی ائله سووئت دوشرگه‌سین‌ده دؤولت قارشی‌سین‌دا وطنداشین بوینو «قیل‌دان اینجه» ایدی. دؤولتین هر جور اسکیکلری اوغور، وطنداشین اوغورو ایسه دؤولتین اسکیک‌لیگی حساب اولونوردو. دؤولت ماشینینین آغیر تیرتیللاری آراسین‌دا قالان وطنداشین شخصی فاجعه‌سی دؤولتی ناراحات ائتمیردی. چونکی «دؤولت» دوشونوردو کی، بوتون شخصی فاجعه‌لر آبسورد اوموممیل‌لی قلبه نامینه‌دیر. دؤولتین هر جور کاتاکلیزملرین‌دن وطنداش زرر گؤره‌ن‌ده بونو «دیالئکتیکا» آدلان‌دیریردیلار. بئله کوممونیست دوشرگه‌سینین هر بیر سهوین‌دن یالنیز وطنداشلار زرر گؤروردو. سیغورتالانان ایسه یئنه دؤولت ایدی. اما لیبئرال اقتصادیات یولو توتان و دئموکراتیک ایدارئتمه سیستئملرین‌ده دؤولتین هان‌سی ایتکیلرین‌دن آسی‌لی اولمایاراق وطنداشلار اونو اؤز سوفره‌لرین‌ده منفی تأثیرینی گؤره بیلمیر. آین راند چوخ دوغرو اولاراق یازیردی کی، سربست اقتصادیات‌دا، بیر ایش آدامی ختا ائتدیی زامان، بونون نتیجه‌لرین‌دن اؤزو تأثیرلنیر و نتیجه‌لرینه اؤزو قات‌لانیر: اینضیباطی آمیرلیین حاکم اولدوغو اقتصادیات‌دا، مرکزی پلانلاما حیاتا کئچیره‌نلر بیر ختا ائتدیی زامان، بون‌دان بوتؤو اؤلکه زرر گؤرور. اونا گؤره، معاصر دونیادا اینسانلار دؤولتین روللاری حاقین‌دا سربست سئچیم ایمکانی قازانیبلار. بو سئچیم مئیارین‌دا اونلارا هر ایکی سیستئمین موقایی‌سه فرقلرینی گؤره بیلیرلر. ایدارئتمه سیستئمین‌ده قرب و شرقین داها بیر فرق‌لی جهتینی ائله طبیعی رئسورسلارلا موقایی‌سه‌ده گؤره بیلریک. دئمک اولار کی، طبیعی رئسورسلاردان مهروم قرب و آوروپا اؤلکه‌لرین‌ده وطنداشلارین ریفاه گؤستریجیلری، اورتا عؤمور مدتی، تحصیل کئیفیتی، حیاتین‌دان ممنونلوق، گولروز یاشاماق هوه‌سی و س. داها چوخ اؤزونو قاباریق گؤستریر. شرق دونیاسی دئمک اولار کی، تانرینین بخش ائتدیی طبیعی رئسورسلارلا زنگین اؤلکه‌لرده ایداره ائتمه سیستئمین برباد اولماسی دؤولتی حربی گوجونو آرتیرسا دا، اونون وطنداشلارینا یؤنه‌لیک ریفاه سوییه‌سین‌ده هئچ بیر پوزیتیو ائففئکت یارادا بیلمیر. ان یاخشی حال‌دا بعضی عرب اؤلکه‌لرین‌ده شئیخلرین نس‌لی، نئفت ماقناتلاری و دؤولتین یوکسک ائشالونون‌دا تمثیل اولونانلار بو سیتئم‌دن بهره‌لنیرلر. طبیعی رئسورسلارین دوغوردوغو «نئفت لعنتی» دؤولتین اوزونو آغارتدیغی حال‌دا، وطنداشلارین حیاتینی تامامه‌ن قارا ائدیب.
کؤچورن: اؤیرنجی سسی کؤچورمه قولو
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر