ساوالان پورت : در ادامه سلسله مصاحبه های که در نظر داریم با فعالان سیاسی و مدنی حرکت ملی آزربایجان با گرایش های مختلف داشته باشیم ، این بار به سراغ آقای تایماز اورمو مسئول کمیته کارگری تشکل مقاومت ملی آزربایجان (آ.م د. ت ) و مسئول سایت خبری آزربایجان ایشچیلری رفته و سوالاتی به شرح زیر از ایشان پرسیده ایم.
آقای تایماز اورمو لطفا» شرح مختصری درباره خودتان و چگونگی فعالیتتان را برای خوانندگان ما توضیح بفرمائید
اورمولو تایمازبا تشکر از سایت «گونئی نیوز» و تبریک به موفقیت های همکاران این سایت به سبب فعالیت خبری چشم گیری که دارید ، در جواب باید عرض کنم من در خانواده ای متوسط و با سطح سواد خوب در اورمیه متولد شدم و از همان کودکی با ادبیات و فرهنگ آزربایجانی بزرگ شدم به طوریکه در دوران ابتدایی وتحصیل در زمان شاه می توانستم به خوبی تورکی را بخوانم و بنویسم و با کتاب پاره پاره صمد بهرنگی در همان سال ها خیلی از شعر های تورکی را ازبر شدم که مورد تشویق دوستان و همسایگان و فامیل قرار می گرفتم . در سال ۱۳۶۷ در سال های دانشجویی در تبریز بیش و کم در جنبش دانشجویی آزربایجان بودم و پس از سال ها اینک نیز خودم را عضوی از حرکت ملی آزربایجان می دانم . اکنون چند سال است که افکارم را در قالب مقالات تورکی و فارسی و بیشتر در زمینه تاریخ ، مسائل روز آزربایجان و فرهنگ عامه به رشته تحریر در می آورم که با لطف فعالان مختلف که در احزاب و تشکل های مختلف فعالیت می کنند نوشته هایم غالبا در سایت ها با گرایش های مختلف چاپ می شود. البته برای فعالیت کم خطر تر در زمانی که در وطن سکونت داشتم نام نویسندگی «تایماز اورمولو » را انتخاب کردم . اکنون علاوه بر فعالیت های خودم در زمینه نویسندگی مسئولیت سایت خبری آزربایجان ایشچیلری را دارم .
بعنوان اولین سؤال لطفا» نظرتان را راجع به وضعیت حرکت ملی آذربایجان بگویید؟
حرکت ملی آزربایجان یک حرکت فی البداهه نیست که در یک روز متولد شده باشد. این حرکت واکنش طبیعی ملتی محروم از حقوق اولیه خویش می باشد که پس از استقرار دیکتاتوری رضا خانی و سیاست های استثماری و استحماری آن می باشد. این حرکت با پشتوانه فرهنگی و مدنی چندین هزار ساله و حاکمیت بیش از هزار ساله سیاسی بر کشور می باشد که اکنون دوران اسارتی تقریباً صد ساله را می گذراند. اوج حرکت ملی در شصت و پنج ، شش سال گذشته و با حاکمیت کوتاه دولت ملی مرحوم پیشه وری متجلی شد . اکنون حرکت نوین ملی آزربایجان با قدمت بیست و چند ساله پا به عرصه سیاست گذاشته و توانسته در این مدت محدود دستاورد های بسیار چشم گیری داشته باشد که عمده ترین آن دستیابی دوباره به قدرت اتکا به نفس می باشد به طوریکه اکنون قوی ترین جنبش ملی – مدنی در جغرافیای ایران بوده و به قدری پیشرفت نموده است که می تواند اعتراضات چشمگیر و بی سابقه خیابانی و تحرکات سیاسی به وجود آورد که مورد رشک و حسد دشمنان آزربایجان شده است . پویایی این حرکت به حدی رسیده که از حرکتی دفاعی به فاز حرکتی تهاجمی تغییر وضعیت داده است . تظاهرات خیابانی اخیر در اعتراض به خشکاندن دریاچه اورمیه اولین نماد بارز این فاز بود که اکنون با طرح نامه تشکل ها و احزاب عمده آزربایجان جنوبی و در خواست رفراندم برای استقلال وارد فازی بین المللی نیز شده است . من حرکت ملی را علیرغم کمبود ها و آفت هایش حرکتی پویا و رو به جلو می بینم که بتدریج وارد میان سالی شده و بلوغ خوبی را در پیش رو دارد.
به نظرشما چرا تشکل های حرکت ملی آذربایجان به یک نقطه واحد نرسیده اند ؟
من اینطور فکر نمی کنم . اگر منظور از رسیدن به نقطه واحد اتحاد صد در صدی و تشکیل یک تشکل واحد از احزاب و تشکل های موجود می باشد ، باید عرض کنم من به این اتحاد اعتقاد ندارم . اساساً تکثر موجود در حرکت ملی نشانگر طبیعی تکثر آرا در جامعه آزربایجان جنوبی می باشد. این تکثر در واقع بهترین تمرین برای پلورالیزم و چند وجهی بودن سیاسی در حاکمیت ملی آینده خواهد بود. بدون این تکثر ما نخواهیم توانست دمکراسی واقعی را بوجود بیاوریم . اکنون در حرکت ملی آزربایجان همه از هر قشر و نحله فکری حضور دارند که بایستی احزاب و تشکل های خودشان را داشته باشند.
اما اگر نظر شما از نقطه واحد نزدیکی بیشتر و به طبع آن همکاری و همگرایی بیشتر باشد ، من هم مثل شما اعتقاد دارم بایستی در این زمینه بیشتر تلاش کنیم و همکاری و همگرایی بیشتری داشته باشیم . بدون تعارف باید بگویم حرکت ملی در این مورد ضعیف است اگرچه بیانیه های مشترک و همکاری های محدودی انجام می شود ، ولی قطعا کافی نیست . اما معتقد هستم به تدریج در این مورد هم پیشرفت داشته ایم و چشم انداز خوبی قابل تصور است که با بلوغ بیشتر سیاسی و تجربه های عملی بیشتر خواهد شد.
پیشنهاد شما برای تشکل های حرکت ملی آذربایجان برای عملکرد مشترک چیست؟
همانطور که قبلا گفتم این وضعیت طبیعی است . مثلا نمی توان انتظار داشت تشکل هایی که خواهان رسیدن به حقوق ملی – مدنی محدود تری می باشند با گروههای استقلال طلب همکاری صد در صد داشته باشند چراکه اهداف و ادبیات این گروهها متفاوت است . از دیگر سوی احزاب استقلال طلب نیز سلیقه ها و استراتژی های متفاوتی دارند که در برخی موارد باعث اختلاف نظر هایی نیز می شود ولی با پیشرفت حرکت و واکنش های تدافعی مخالفین حرکت ملی آزربایجان (چه دولت ایران و چه مخالفین دولت ) بتدریج دشمنی ها ، احزاب و فعالین آزربایجانی را به هم نزدیک تر کرده و با گذشت زمان ادبیات و اهداف آنان را به هم نزدیک می کند. بنا به گفته شما اگر احزاب ، تشکل ها و فعالین مستقل تاکنون به یک نقطه واحد عملیاتی نرسیده اند طبیعی است که با پیشرفت حرکت و ورود به فازهای جدید مبارزاتی این همگرایی بیشتر بشود.
بعنوان آخرین سؤال شما آِینده حرکت ملی آذربایجان را با در نظر گرفتن وضعیت فعلی و با توجه به دگرگونی های داخل ایران چگونه می بینید ؟
کشور و دولت ایران در سراشیب عجیبی افتاده است که برون رفت از آن کمی مشکل به نظر می رسد. ایران از نظر اقتصادی دراستانه متلاشی شدنقرار گرفته است . بیکاری گسترده ، تعطیلی و یا فعالیت محدود بنگاه های اقتصادی ، فساد گسترده اخلاقی و سیاسی و رسوخ آن در بین دولت مردان ، سطوح مختلف تصمیم گیری و اجرایی ، نا امنی اجتماعی و سیاسی ، انزوای سیاسی ،گرانی طاقت فرسا و در نهایت خطر وقوع جنگ ایران را در خطر تلاشی قرار داده است . از طرف دیگر اپوزوسیون مرکز محور ایران نیز نه سابقه تاریخی بهتری دارد و نه می تواند پاسخ قانع کننده ای برای حل مشکلات داشته باشد. از طرف دیگر ملل غیر فارس از حاکمیت مرکز محور ایران از نوع سرخ و سفید و سیاه خسته شده و هیچ اعتمادی به آنها ندارند. جنبش های بسیار جدی فدرالیست و یا استقلال طلبانه در میان آزربایجانی ها ، کردها ، بلوچ ها و عرب ها در ایران وجود دارد که در اکثر موارد به چیزی جز تجزیه و فروپاشی ایران راضی نخواهند شد.
از طرف دیگر تجربه های بسیار موفق مشابه در همسایگی ایران از قبیل تشکیل دولت – ملت های جدید در همسایگی ایران طی بیست سال گذشته ملت آزربایجان و ملل غیر فارس را بیشتر تشویق می کند. مشخصاً در مورد ملت آزربایجان پیشرفت های سیاسی و اقتصادی رو به تزاید آزربایجان شمالی و جمهوری های تورک آسیای میانه و یکه تازی جمهوری ترکیه در خاورمیانه و دنیای اسلام ملت ما را بیشتر متمایل به استقلال می کند.
در کنار این موارد همانگونه که پیشتر عنوان شد ایران در شرایط فعلی نمی تواند به تحولات سیاسی و اجتماعی در داخل و خارج کشور پاسخ متناسب بدهد و جواب قانع کننده ای برای مشکلات ملت ما داشته باشد. در چنین شرایطی حرکت ملی آزربایجان در طول زمان خواهد توانست پویایی بیشتری کسب کرده و پایه های مردمی حرکت را بیشتر از پیش توسعه داده و در بزنگاهای مختلف سیاسی با واکنش های صحیح قدرت بیشتری کسب کرده و معالا موفقیت های بیشتری را هم کسب کند. شاهد این امر مورد توجه قرار گرفتن حرکت ملی و رصد آن از طرف قدرت ها و شخصیت های سیاسی خارجی است که شکستن نسبی بایکوت خبری آزربایجان و نامه اخیر سناتور رونا باکر بهترین شاهد برای آن است . من شخصا به آینده حرکت خوشبین هستم و آینده خوبی را برای حرکت تصور می کنم . پیشرفت ها و عملیات و بیانیه های مشترک احزاب و حضور قدرتمند اینترتی فعالان و کشیده شدن ادبیات و استراتژی های ملی به داخل ملت و مردم عادی کوچه و بازار گواه عمده من در این خوش بینی است . به قول فعالان آزربایجانی گله جک بیزیم دیر و من قویا به این مسئله معتقد هستم .جناب آقای تایماز اورمو از اینکه وقت خود را در اختیار خوانندگان این سایت قرار دادید بسیار تشکر می کنیم و امیدواریم اشخاصی مانند جنابعالی باعث تحقق هرچه بهتر شدن اهداف حرکت ملی آذربایجان شوند
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر