دریاچه ارومیه به دلیل داشتن ارزشهای اکولوژیک و منحصر به فرد، در سال 1346 براساس مصوبه شماره یک شورای عالی حفاظت محیط زیست کشور، به عنوان منطقه حفاظت شده و طبق مصوبه شماره 63 شورای عالی در سال 1354 به عنوان پارک ملی ارتقا یافت. همچنین در سال 1356 براساس مصوبات MAB (انسان و کره مسکون) به عنوان یکی از مناطق بینالمللی ذخیرهگاههای زیست کره در سطح جهان به ثبت رسیده است.
این دریاچه با تمام جزایر آن در سال 1354 به عنوان یکی از تالابهای بینالمللی در کنوانسیون رامسر ثبت و از طرف موسسه بینالمللی تالابها به عنوان یکی از مهمترین مناطق مهم پرندگان انتخاب شد. در این دریاچه در حال حاضر 27 گونه پستاندار، 212 گونه پرنده، 41 گونه خزنده، هفتگونه دوزیست و 26 گونه ماهی زیست میکند. دریاچه ارومیه دارای 102 جزیره است که همه آنها از سوی سازمان یونسکو به عنوان ذخیرهگاه طبیعی جهان به ثبت رسیده است. دریاچه ارومیه از نظر سطح آبهای آزاد، بیستمین دریاچه جهان از لحاظ وسعت و شورترین بعد از بحرالمیت محسوب میشود. طول دریاچه از 130 تا 146 کیلومتر و عرض آن از 58 کیلومتر تا 15کیلومتر (بین کوه زنبیل و جزیره اسلامی) متغیر است. حجم آب دریاچه ارومیه در مساحت 5 هزار و 822 کیلومتر مربع و با عمیق متوسط 5.4 متر بالغ بر 31 میلیارد مترمکعب برآورد شده است. حوزه آبریز دریاچه ارومیه دارای 52 هزار و 47 کیلومتر مربع بوده که در استانهای آذربایجان غربی، شرقی، کردستان و قسمت بسیار کمی نیز در کشور ترکیه است. منابع تأمینکننده آب این دریاچه شامل جریانهای سطحی رودخانهها، جریان آبهای زیرزمینی و بارش مستقیم به سطح دریاچه، آبهای سطحی شامل 14 رودخانه دائمی، هفت رودخانه فصلی و 39 جریان سیلابی است.
اما این زیستبوم با تمام دار و ندارش رو به نابودی است، چرا که به گفته مسئولان سازمان محیط زیست، کاهش میزان نزولات جوی، پایین بودن راندمان آبیاری کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و عدم اختصاص آب کافی برای تامین نیاز بیولوژیکی رودخانههای منتهی به دریاچه از عوامل تشدیدکننده بحران و کویری شدن منطقه به شمار میرود. چند سالی است که عوامل مختلف دست به دست هم دادهاند تا منحصر بهفردترین تالاب جهان به دلیل میزان پسرفت آب به تهدیدی جدی برای ساکنان منطقه تبدیل شود، در نتیجه پسروی آب دریاچه، وسعت آن به میزان قابل توجهی کاهش یافته و برخی قسمتهای جنوبی دریاچه غیرقابل دسترسی و تبدیل به نمکزار شده است که این پدیده میتواند فجایع زیست محیطی بسیار زیادی را همراه داشته باشد.
مرگ و نابودی اطرافش پرسه میزند، غربت تلخی بر سکوتش جامانده و ترکهای نقشبسته، جراحتش را عمیقتر کرده است. آواز پرندگان، رقص فلامینگوها و جستوخیز حیوانات حکم سراب را برایش دارد. اکنون سیراب شدن از آب، به رؤیای شبانه شیرینی مبدل شده که به رنگ امید درآمده است.
«چیچست» دریاچه کهن «چیچست» این دریاچه کهن، دریاچهای که در کرانه خود، خاطرات زیادی را جای داده و واژه واژهاش گذری بر پیشینه ایرانیان کهن است، حالا نظارهگر غروبی غمانگیز است. اینروزها ارومیه به نمک نشسته و بوی نامطبوع مرگ، مرغان دریایی و پرندگان را فراری داده است. به گفته مسئولان محیط زیست از مجموع 5 هزار و 700 کیلومتر وسعت دریاچه ارومیه نزدیک به 3 هزار کیلومتر از آن به شورهزار تبدیل شده است. شورهزار سفید رنگ تنپوش ارومیه شده و او را برای رفتن به آغوش مرگ آماده میکند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر